کامیونها، مهمترین بازیگران صنعت حمل نقل هستند و نقش بسیار مهمی را در چرخهی اقتصادی کشورها ایفا میکنند.در این مقاله نگاهی کوتاه به تاریخچهی اختراع کامیونها و روند پیشرفت و تغییرات آنها در طول سالها میکنیم.
- عبارت"کامیون" به چه معناست؟
- اختراع کامیون؛ انقلابی در صنعت حمل و نقل
- ژوزف کوگنوت و ابداع دیگ بخار
- اختراع کامیون توسط گوتلیب دایملر
- فعالیت کمپانی وایت و تحول در صنعت کامیون سازی
- تاریخچه موتورهای دیزلی
- سه نوع متداول از سوخت مورد استفاده موتور دیزل
- ابعاد و اندازهی موتورهای دیزل
- تاریخچه شرکت کامینز
- تاریخچه کامیونسازی در ایران؛ اصغر قندچی، پدر صنعت کامیون سازی
- تاریخچه شرکت سینوتراک
- انواع کامیونها و پیکربندی آن ها
- آیندهی صنعت حمل و نقل
- کمبود راننده و تاثیر آن بر صنعت حمل و نقل جهانی
- مقابله با گرمایش جهانی با حمل و نقل پایدار
- انواع کامیونهای هیبریدی
- کلام آخر
عبارت "کامیون" به چه معناست؟
کلمه کامیون (TRUCK) در واقع یک کلمهی فرانسوی است که در میان ایرانیان متداول و رایج شده است. کامیون به معنی یک وسیله نقلیهی باری است و برای حمل و نقل و جابجایی کالاهایی که حجم و وزن بسیار بالایی دارند (مانند مواد صنعتی، مواد اولیه، تجهیزات ساختمانی) استفاده میشود. در واقع کامیون، یک وسیلهی نقلیه با طول زیاد، شامل یک کابین ( تشکیل شده از تمامی امکانات و تجهیزات موتور و همچنین فضای رانندگی و استراحت راننده است) و یک قسمت بار (کاربری/اتاق بار) که همگی بر روی یک شاسی مشترک تعبیه شده اند، می باشد.
به کامیون هایی که با اتاق بار (تریلر) بر روی یک شاسی مشترک قرار نگرفته اند و به وسیله ریش (چرخ پنجم) به قسمت محرک آن متصل می شوند، کامیون کشنده و به اختصار "کشنده" میگویند.کامیونها با وجود تفاوتهایی که از لحاظ قدرت، کارایی و آپشنها با یکدیگر دارند، ولی در اجزای تشکیل دهنده دقیقا مشابه هم هستند. کامیونها که مهمترین بازیگران صنعت حمل و نقل هستند، از یک شاسی (به عنوان ساختار اصلی و پایه برای تعبیهی امکانات و تجهیزات کامیون)، کابین، موتور، گیربکس، اکسل و...تشکیل شدهاند اما بصورت کلی به دو نوع Rigid و Tractor تقسیم میشوند.
اختراع کامیون؛ انقلابی در صنعت حمل و نقل
در زمان های قدیم، برای جابجایی و حمل کالاهای سنگین، مشکلات و محدودیت های فراوانی وجود داشت. وسایل نقلیه، صرفا واگنها و گاریهایی از جنس چوب بودند، که استحکام زیادی نداشتند و در مسیرهای ناهموار و شرایط مختلف آبوهوایی بسیار آسیبپذیر بودند. میتوان گفت این واگنها قدیمیترین اجداد کامیونهای امروزی بودهاند که توسط حیوانات مختلف کشیده میشدند. نبود فضای مناسب برای نگهداری از این حیوانات و هزینههای سرسامآور آن، میل به کاوش و پیداکردن راهحلی برای خلق وسایل نقلیهای که کارایی بیشتر و هزینههای نگهداری کمتری داشته باشند را در بشر بوجود آورد.
ژوزف کوگنوت و ابداع دیگ بخار؛
در سال 1756، به یک مهندس نظامی فرانسوی به اسم" نیکلاس ژوزف کوگنوت"دستور داده شد تا وسیله نقلیه ای بسازد که بتواند توپ های سنگین مورد استفاده در جنگ هفت ساله مابین انگلیس و فرانسه را حمل کند. کوگنوت شروع به انجام آزمایشات کرد تا اینکه در سال 1769 به فکر ساخت وسیله ای افتاد که با موتور بخار هدایت شود. یک سال بعد،کوگنوت از نمونه ی اولیه ای رونمایی کرد که توانایی حمل 4 تن بار با سرعت 4 کیلومتر در ساعت داشت. این اختراع در واقع، وسیلهی نقلیهی بسیار سنگینی با دو چرخ عقب و یکی در جلو بود که یک دیگ بخار را حمل میکرد.
با گذشت سال ها، نخستین وسایل نقلیه ای که با بخار کار میکردند، به تکامل رسیدند و در دهه اول قرن نوزدهم نیز بسیار محبوب شدند. در سال 1881 یک مخترع فرانسوی به نام De Dion-Bouton اولین نیمه تریلری را که توسط یک تراکتور کشیده میشد و با بخار کار می کرد، اختراع کرد و تا جنگ جهانی اول در ایالات متحده و فرانسه و حتی تا جنگ جهانی دوم در بریتانیا فروخته شدند.
وسیلهی نقلیهی اختراع شده توسط ژوزف کوگنوت که انرژی خود را از دیگ بخار تغذیه میکرد، یک مشکل بسیار بزرگ داشت؛ "در پیمودن مسافت های طولانی، ناتوان بود". این مشکل باعث شد که در سال 1895 فردی آلمانی به نام Karl Benz که مخترع نخستین موتورهای احتراق داخلی بود، مدلی از کامیون اختراعی خود تحت عنوان نمونه (the Benz Velo) به عنوان معیاری برای ساخت اولین کامیونی که بتواند بارهای بیشتری را در مسافت های طولانی تری حمل کند را بسازد.
اختراع کامیون توسط گوتلیب دایملر؛
چیزی نگذشت که فردی به نام گوتلیب دایملر در سال 1896، کامیونی اختراع کرد که مانند کالسکهای بود که بر روی چرخ هایی از جنس از چوب و آهن ،قرار میگرفت. طرح دایملر چیزی شبیه به یک گاری، اما مجهز به موتور و بدون میلهی کششی (همان میلهی واژگون است که واگونهای قطار را به لوکوموتیو متصل میکند) بود.
دایملر برای تامین نیروی مورد نیاز این کامیون به جای استفاده از حیوانات، از یک موتور 2 سیلندر به نام فونیکس که حجمی کمتر از 2 لیتر و 4 کیلومتر در ساعت سرعت داشت، استفاده کرد. سپس در قسمت جلویی آن یک کابین مرتفع برای راننده تعبیه کرد و روی آن عبارت Daimler-Motoren-Gesellschaft Cannstatt را نوشت.
نمونه دایملر، توانایی جابجایی بار تا حدود 1,500کیلوگرم را داشت ولی برخلاف تصور، با استقبال زیادی مواجه نشد و حتی یک دستگاه از آن در آلمان فروش نرفت. به نظر میرسید با توجه به عدم رغبت و تمایل مردم برای خرید این وسیله نقلیه،مردم بیشتر علاقمند به خرید خودروهای سواری هستند.اما این در حالی بود که آقای دایملر توانست کامیونهای خود را در انگلستان عرضه کند.
فعالیت کمپانی وایت و تحول در صنعت کامیون سازی؛
فردی به نام توماس اچ وایت در سال 1876، کمپانی آمریکایی وایت را در زمینه ساخت "چرخ خیاطی" راهاندازی کرد. اما در سال 1899، پسر آقای وایت به اسم "رولین هنری وایت" با اختراع خلاقاته یک موتور بخار با عملکرد اتوماتیک و خودکار ،صنعت خودروسازی را دگرگون کرد. او به همراه دو برادرش (به نام های ویدوزور و والتر) محصولات شرکت پدر خود را که صرفا در زمینه ساخت چرخ خیاطی فعالیت میکرد با کامیون ها و خودروهای White Steamer در سال 1900، جایگزین کرد.
پسران توماس وایت در سال 1906 توانستند شرکت خودروسازی White Motor را راه اندازی کنند. با شروع جنگ جهانی اول، احساس نیاز به وسایلی که بتوانند اقلام موردنیاز را در مسیرهای طولانی حمل کنند، بوجود آمد. شرکت وایت شروع به تولید نخستین کامیون های خود کرد و پس از جنگ هم به فعالیت خود در این زمینه ادامه داد، به صورتی که به تولیدکننده برتر و شماره یک کامیون و خودروهای سفارشی در آمریکا تبدیل شد. گفتنی است که در طول این سال ها کمپانی وایت دچار رکود در میزان فروش خود شد و به ناچار در سال 1932 به طور موقت با شرکت Studebaker ادغام شد. طولی نکشید که کمپانی وایت مجددا سازماندهی شد و در طول جنگ جهانی دوم به تولید خودروهای نظامی روی آورد.
در سال های بعد وایت موتور به امید این که بتواند سهم بازار خود را در زمینه ساخت کامیونهایی با کاربردهای مختلف بالا ببرد، شروع به خرید شرکت های نه چندان بزرگ کامیون سازی و ماشین آلات کشاورزی (مانند Oliver Crop) نمود.
این شرکت ها عبارت بودند از؛
- استرلینگ (1951)
- اتوکار ( 1953)
- ریو (1957)
- دیاموند (1958)
این شرکت فروش خود را از 130 میلیون در سال 1950 به 770 میلیون دلار در سال 1967 افزایش داد و در سال 1968 شرکت EUCLID.INC را خریداری کرد. طولی نکشید که وایت موتور دچار بدهی شد. البته وایت موتور فردی به اسم " بانکی نادسن" را برای سازمان دهی اوضاع استخدام کرد ولی حتی با افزایش سود 20 میلیون دلاری در سال 1973، رهبری ناسن نتوانست با سالها سوء مدیریت، با تغییرات در صنعت، تورم و رکود مقابله کند.
وایت موتور اقدامات زیادی برای رهایی از این رکود انجام داد؛ یک سوم دارایی های خود را فروخت، دفتر مرکزی خود را جابجا کرد و میزان ساعت کاری را کاهش داد. همچنین بعد از جابجایی کارخانه خود به ویرجینیا در اواخر سال 1970 آن را صرفا به کارخانه ساخت قطعات تبدیل کرد.
اما سرانجام ، وایت موتور در سپتامبر سال 1980 اعلام ورشکستگی کرد و از آن زمان تا دسامبر سال بعد مبلغی حدود 311 میلیون دلار ضرر کرد. در آگوست سال 1981، شرکت سوئدی VOLVO تمامی کارخانه های وایت را خریداری کرد. شرکت ولوو با تمامی کارکنان و کارگران تسویه حساب مستمری و مزایا کرد. سرانجام وایت موتور پس از طی یک روند طولانی ورشکستگی در سال 1985 فعالیت خود را متوقف کرد. ولوو نام وایت را برای چندین سال حفظ کرد تا این که وایت موتور سرانجام در اواخر دهه 1990 بازنشسته شد.
شرکت Volvo با خرید دارایی های شرکت White Motor Corporation، به بزرگترین تولید کننده جهانی تبدیل شد. جالب است بدانید که Volvo اولین شرکتی بود که نیاز استفاده از موتورهایی با حجم بیشتر از 12 لیتر را احساس کرد و اقدامات جالبی را برای جایگزینی آن ها با نسل های پیشین انجام داد. موتور Volvo D12 یک موتور دیزلی است که توسط دپارتمان فنی مستقر در سوئد Volvo طراحی و تولید شده است. این موتور از سال 1993 تولید شد و به قابل اطمینان بودن، دوام و کارایی شناخته شده است. این موتور از سری موتورهای دیزل سنگین بود که قبلا عمدتا در موتور های پیشرفته خودروهای اسپرت تعبیه شده بود و برای اولین بار در اروپا یافت شد.این موتور، از 6 سیلندر با آرایش خطی تشکیل شده بود و در رتبه بندی های مختلف اسب بخار (از 335 تا 465) و رتبه های گشتاور (از 1250 تا 1650 پوند بر فوت) موجود شد.
قدرت گشتاور خروجی بالا همراه با ویژگی های پشرفتهای مانند کنترل های الکترونیکی و توربوشارژرهای هندسی متغیر، آن را قادر میساخت که عملکرد عالی، بهرهوری سوخت و رعایت در میزان استخراج آلایندگی را ارائه دهد. همزمان با فعالیت های شرکت Volvo، تلاش های بسیاری در سراسر دنیا برای طراحی و ساخت کامیون هایی با بهرهوری و کارایی بالا، فناوری پیشرفته با هدف سهولت در حمل ونقل بارهای سنگین، کاهش مصرف انرژی و ایجاد یک سیستم حمل و نقل کارآمدتر صورت گرفت.
تاریخچه موتورهای دیزلی؛
در سال 1897، مهندس و مخترع آلمانی به اسم "رودولف دیزل"، با موفقیت نمونه اولیه موتور خود را تحت عنوان "موتور دیزلی" اختراع کرد. این اختراع که نمونه ای دیگر از موتورهای احتراق تراکمی بود، به یکی از رایجترین و موفقترین موتورهای مورد استفاده در برنامه های تولید برق تبدیل شد. البته این موتور در طی سال های گذشته دستخوش بروزرسانی های و پیشرفت های متعددی شده است که سنگبنای صنایع مدرن امروزی را شکل داده است.
یکی از نخستین سوخت هایی که "رودولف دیزل" برای موتور ابداعی خود در نظر گرفت، سوختی بود که منشاء آن دانه های گیاهی داشت. ایده سوخت گیاهی منجر به اختراع ترکیبی از سوخت به نام بیودیزل شد که پس از گذشت سال ها هنوز هم سوخت محبوبی برای موتورهای دیزلی محسوب میشود.
در دنیای امروز، سه نوع متداول از سوخت برای استفاده موتور دیزل، در دسترس است؛
سوخت دیزل شمارهی1: با گرانروی کمتری که دارد باعث عملکرد بهتر موتور در دماهای پایین میشود . همچنین دارای مواد افزودنی و روانکننده هایی است که برای تمیزتر نگهداشتن موتور طراحی شده است اما سریعتر میسوزد.
سوخت دیزل شماره2: این سوخت غلظت بیشتری نسبت به نوع 1 است و به دلیل هزینهی کمتر و مصرف بهینهتر، معمولا بیشتر از آن استفاده میشود.
سوخت بیودیزل: از روغن های گیاهی و چربی های حیوانی ساخته شده و قبل از استفاده از آن باید تست های مختلفی را جهت تضمین استاندارد های کیفی بگذراند.
موتورهای دیزل بر اساس ابعاد و اندازه ای که دارند نیز به 3 دسته تقسیم میشوند:
موتور دیزلی کوچک: در کامیون های سبک، تجهیزات کشاورزی و ماشین آلات ساختمانی
موتور دیزلی متوسط: در کامیون های تجاری سنگین
موتور دیزلی بزرگ: برای تغذیه قطارها، کشتی ها و ژنراتورهای بزرگ.
موتورهای دیزل مزایای زیادی را برای تامین انرژی به ما ارائه میکنند و به بسیاری از وسایل نقلیه مانند کامیون ها، قطار، اتوبوس، قایق، ماشینآلات ساختمانی، وسایل نقلیه نظامی و غیره انرژی میدهند. همچنین از موتور دیزل برای راه اندازی ژنراتورهایی استفاده میشود که میتواند برق را به مکان های دور هدایت کرده و منابع تغذیه اضطراری را برای تاسیسات بزرگ مانند بیمارستان ها را تامین کند.
تاریخچه شرکت کامینز؛
در سال 1919 یک شرکت صنایع سنگین آمریکایی به نام "کامینز"،تاسیس شد. اسم این شرکت برگرفته از نام موسس و بنیانگذار این شرکت به نام "کلسی لیل کامینز" بود.کامینز اولین موتور بخار خود را در سن 11 سالگی در روستایی در ایالت ایندیانا ساخت. او که علاقهی بسیار زیادی به یادگیری ساخت و تعمیر موتور داشت، در جوانی مزرعهی خانوادگی اش را ترک کرد و به عنوان مکانیک مشغول بکار شد. در سال 1911، ری هارون، یک راننده ماشین مسابقه که از شهرت کامینز در ساخت و تقویت موتورهای مختلف مطلع شد، از او خواست تا برای یک مسابقه اتومبیلرانی محلی به خدمه خود بپیوندد. کامینز با پیشنهادات و اقداماتی که در جهت بهبود سرعت ماشین ری هارون ارائه کرد توانست اولین جایزه ایندیانا پولیس 500 را از آن خود کند.
در سال 1919 کلسی کامینز که حالا مهارت و تواناییهای زیادی را بدست آوره بود، قدرت بینش خود را با پشتوانهی مالی بانکدار و سرمایه گذار موفق محلی به نام ویلیام جی.ایروین که پیش از این هم از فعالیت های مکانیکی و فروشگاه اتومبیل کامینز حمایت مالی هم کرده بود، در هم آمیخت و پس از یک دهه بی نظمی ناشی اختراع موتور دیزل و مشکلات بوجود آمده، طی یک حرکت غرورآمیز بازاریابی با نصب یک موتور دیزلی در یک لیموزین پاکارد در روز کریسمس در سال 1929، ویلیام گلنتون ایروین اولین اتومبیل با نیروی دیزلی در آمریکا را سوار شد. ذوق و اشتیاق ایروین برای موتور کامینز، منجر به افزایش سرمایه گذاری در شرکت شد. درسال ۱۹۳۳، شرکت تولید موتور مدل H را که یک مدل موتور قدرتمند برای حمل و نقل بود را آغاز کرد. جی ایروین میلر، برادرزاده بزرگ ویلیام گلنتون ایروین درسال ۱۹۳۴ مدیر عامل شد و شرکت را در چهار دهه بعد به شهرتی بین المللی رساند.
با بازاریابی محصولات با کیفیت از طریق یک سازمان سرویس دهی منحصر بفرد درسطح کشور، شرکت اولین سود و منفعت خود را درسال ۱۹۳۷ به دست آورد. سه سال بعد، شرکت کامینز اولین ضمانت نامه 100.000 مایلی را درصنعت ارائه کرد. در دهه ۱۹۵۰، آمریکا یک طرح ساخت و ساز بزرگراه عظیم و بین ایالتی ارائه داد و این کار با موتورهای شرکت کامینز که اکثر تجهیزات ساخت جاده ها را انرژی می داد و هزاران کامیون که آنها را حمل می کرد انجام می شد. رانندگان کامیون برای موتور استحکام، اطمینان، قدرت و قیمت بهتر می خواستند و شرکت کامینز نیز پاسخگوی آنان بود.
شرکت کامینز با انجام تحقیقات آزمایششگاهی و میدانی، موفقیت های چشمگیری را در 500 مسابقه بدست آورد که باعث دست یابی به پیشرفت های تکنولوژی بسیاری نیز شد. این پیشرفت شامل تکامل سیستم تزریق سوخت (زمان فشرده) درسال ۱۹۵۴ نیز می باشد. تا اواخر دهه ۱۹۵۰ شرکت کامینز توانست بالغ بر صد میلیون دلار فروش برای موتورهای دیزلی کامیون های سنگین بدست آورد و به رهبر بازار تبدیل شود. در این حین زمانی که رشد شرکت کامینز در آمریکا ادامه داشت، شرکت همچنین به مسیری فراتر از مرزهای ملی قدم گذاشت.
شرکت کامینز اولین شعبه تولید خارجی را در اسکاتلند درسال ۱۹۵۶ افتتاح کرد و تا پایان دهه ۱۹۶۰ ، شبکه فروش و سرویس دهی خود را به ۲۵۰۰ فروشنده در ۹۸ کشور توسعه داد. امروزه، شرکت کامینز دارای بیش از ۵۰۰۰ شعبه در۱۹۷ کشور می باشد.شرکت کامینز که توسط رهبری با دوراندیشی جی ایروین میلر اداره می شد، قراردادهای بزرگی با قدرت های اقتصادی نوظهور همچون چین، هند و برزیل منعقد کرد و به جایگاهی مستحکم در این کشورها دست یافت. شرکت کامینز به یکی از بزرگترین سازندگان موتور هم در چین و هند تبدیل شد. در چند سال گذشته تقریباً نیمی از فروش شرکت از خارج از آمریکا به دست آمده است. شرکت کامینز دیگر تنها یک تاجر موتور نمی باشد، بلکه یک پیشروی قدرتمند در جهان محسوب می شود که بیش از ۱۳ بیلیون دلار فروش تنها درسال ۲۰۱۰ داشته است.
شرکت کامینز به چهار بخش تجارتی تقسیم بندی شده است؛
شرکت کامینز محصولات خود را که شامل مجموعهای از موتورها و قطعات است در بیش از۱۵۰ کشور ارائه و سرویس دهی می کند. کامینز یک پیشرو درتکنولوژی و در بازار موتور دیزلی محسوب می شود و کارمندان این شرکت بیوقفه و سرسختانه برای فراهم آوردن راه حل های موثر برای چالش های سخت و فزاینده تولید موتورهای پاک کارمی کنند. به عنوان مثال این شرکت تنها شرکت درصنعت محسوب می شود که استاندارد های EPA سال ۲۰۱۰ را با ارائه موتور دیزل و توربور شارژ ۷/۶ لیتری برای انتشار NOX، رعایت کرده اند.
لوح نوآوری و تعهد به کیفیت کلسی کامینز تقریباً یک قرن بعد در ذهن 40.000 نفر از کارمندانش باقی مانده است. کارمندانی که طراحی، ساخت و فروش محصولاتی مانند موتورهای درون سوز (دیزلی - گازسوز) ، صنایع دریایی، صنایع خودرویی، سامانههای سوخت رسانی، سامانههای کنترل، تجهیزات فیلتراسیون و سیستمهای تولید برق، به عهده دارند.
تاریخچه کامیونسازی در ایران؛ اصغر قندچی، پدر صنعت کامیون سازی ایران؛
اصغر قندچی در حدود 70 سال پیش در دهه 1320 شمسی، شروع به مونتاژ و تولید کامیون در ایران نمود. ایشان موسس شرکت"ایران کاوه" بود که پس از مدتی به نام سایپا دیزل تغییر پیدا کرد. اصغر قندچی از کودکی به عنوان کارگر در گاراژهای تعمیر اتومبیل در ایران کار کرده بود و با انواع خودروها بویژه خودروهای سنگین آشنا بود و در آهنگری نیز تبحر داشت. او از سنین پایین برای خود مغازهای باز کرد که در آن تعمیرات خودروهای سواری کوچک، اتوبوس و کامیون را انجام میداد. او با کپی کردن از نمونه های خارجی، توانست نمونه هایی مانند قطعات خارجی و حتی بهتر از آن را بسازد. پس از چند سال او توانست از ضایعات جنگ جهانی دوم برای تعمیر کامیون های ماک، استفاده کند.
رضا نیازمند، معاون وزیر وقت اقتصاد در اوایل دهه چهل خورشیدی در مصاحبه با روزنامه دنیای اقتصاد گفته بود که ماک هایی که از آمریکا میآمد در جادههای گرمسیری ایران جوش میآورد و قندچی با تغییراتی که در کاربراتور ایجاد کرد باعث رفع این مشکل شد. همچنین این ماک ها شاسی های کوتاهی داشتند. آقای قندچی به دلیل تردد این ماک ها در جاده های ناهموار ایران، ارتفاع شاسیها را یک متر بلندتر کرد. آقای قندچی با کسب اولین مجوز تولید خودرو از دولت وقت در سال ۱۳۴۲ شرکت "ایران کاوه" را برای تولید ماک تاسیس کرد و شرکت ماک آمریکایی هم برای اولین بار در خارج از خاک آمریکا، حاضر به همکاری با ایران شد.
آقای قندچی کامیونهای ماک را براساس شرایط آب هوایی ایران و شرایط جادهای ایران تقویت میکرد؛ به همین دلیل در آن دوران کامیونهای تولیدی در ایران مشتریان بیشتری از محصولات مشابه خارجی داشتند. او میگوید: "شرایط آب و هوایی و جادههای ایران با کشور آمریکا بسیار متفاوت بود" پس تصمیم گرفتم ماک را با شرایط ایران وفق دهم. برای این کار باید تغییرات اساسی در ساختار این کامیون ایجاد میکردم که با بررسی همه جوانب و شرایط جادهای کشور موفق شدم نتایج خوبی بگیرم. در این راستا طول شاسی ماک را زیاد کردم. اتاق ماک را هم خودمان میساختیم".او برای تامین دیفرانسیل هم به سراغ ماکهایی میرفت که از زمان جنگ در هند و پاکستان مانده بودند؛این دیفرانسیلها را به ایران میآوردند تا مونتاژ شوند.
آنطور که خود او گفته است در مجموع قیمت ماک تولیدی او "در اندازههای کوچک و بزرگ ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان بود و یک ماک ایرانکاوه با تریلر و تمام قطعات جانبی حدود ۳۰۰ هزار تومان فروخته میشد". در حالی که به گفته آقای قندچی ماک آمریکایی بدون تریلر حدود ۲۰۰ هزار تومان به فروش میرسید. او در سال ۱۳۵۷ به فکر تولید آخرین قطعات ماک در ایران از جمله موتور افتاده بود که انقلاب اسلامی پیروز شد. او در بحبوجه انقلاب به آمریکا رفته بود تا سفارش حدود چهار هزار کامیون را لغو کند. دوستانش در آمریکا به او توصیه کرده بودند به ایران برنگردد اما او به تهران بازگشت تا کار خود را ادامه دهد.
در جریان ملی شدن صنایع در سال ۱۳۵۸، کارخانه ایران کاوه از او گرفته شد؛ او البته کارش را در ایران ادامه داد و در کارگاهی در جنوب تهران به کامیونهای ماک خدمات ارائه میداد. با آغاز جنگ ایران و عراق، ارتش ایران برای بهینهسازی کامیونهای خود نیاز به کمک او پیدا کرد. موسس ایران کاوه میگوید تا پیش از جنگ کسی از او سراغی نگرفته بود."یک مشکل دیگری که در جبهه خطر ایجاد میکرد این بود که میگفتند تانکبرها روسی هستند و زیاد دود میکنند و دشمن میتواند رد حرکت ما را بگیرد. گفتم که با تعویض موتور مشکل حل میشود و همین کار را کردم. با هزینه خودم یک موتور از خارج کشور آوردم و روی ماشین سوار کردم. آقای قندچی پس از جنگ دوباره به کارگاهش بازگشت و تا آخر عمر هم در این کارگاه کار کردو تا پیش از بستری شدن در بیمارستان همچنان در آن کارگاه مشغول به کار بود. کارخانه ایران کاوه که او موسس آن بود بعدها به شرکت سایپا دیزل تغییر نام یافت پس از ماک به تولید محصولات ولوو پرداخت و در چند سال اخیر هم به سراغ مونتاژ کامیونهای چینی از جمله دانگ فنگ رفته است. هزاران دستگاه ماک ساخته شده در کارخانه ایران کاوه هنوز در جادههای ایران میتازند.
تاریخچه شرکت سینوتراک؛
China National Heavy Duty Trucks Group که به اختصار Sinotruk نامیده میشود، در گذشته به عنوان کارخانه تولید خودرو جینان شناخته میشد. این شرکت که تاریخ تاسیس آن به سال 1930 برمیگردد، مهد صنعت خودروهای سنگین چین محسوب میشود. شرکت سینوتراک در سال 1960 توانست اولین خودروی سنگین (کامیون 8 تنی جینان به نام yellow River JN150) را تولید کند و توانایی کشور چین را در ساخت وسایل نقلیه سنگین نشان دهد.
در 4 می 1960، مائو تسه تونگ، پس از بازرسی جینان، از نمونه اولیه بازدید و آن را تحسین کرد. در 11 ژانویه 1966، ژو دی yellow river را با دست خط خود نوشت. در مراحل اولیه شکل گیری ساختار سوسیالیستی در چین، وسیله نقلیه yellow river شهرت سراسری و سهم قابل توجهی در توسعه اقتصاد ملی چین را بدست آورد. این شرکت توانست به یکی از دستاوردهای نمادین خوداتکایی و سخت کوشی ملت چین تبدیل شد.
در سال 1983، تحت مراقبت دنگ شیائوپینگ،پروژه خودروهای سنگین اتریشی Steyr با موفقیت معرفی شد و سینوتراک را به اولین شرکت چینی تبدیل کرد که به طور جامع فناوری تولید خودروهای سنگین خارجی را معرفی کرد و محصولات "Steyr" مترادف کامیون های سنگین در چین شد. در سال 2007، Sinotruk با موفقیت به تابلوی اصلی در بورس اوراق بهادار هنگ کنگ راه یافت و به عبارتی به اولین شرکت سهامی عمومی چین در حوزه خودرو تبدیل شد و پس از آن یک پلتفرم برای توسعه بین المللی ایجاد کرد.
شرکت سینوتراک در سال 2004 نسل جدیدی از کامیونهای سنگین با نام تجاری HOWO را طراحی و سال 2005 به بازار معرفی کرد. سینوتراک در همان سال توانست بیش از 100,000 دستگاه از کامیون HOWO تولید و به فروش رساند. این میزان از فروش، بالاترین میزان فروش یک محصول جدید در چین و رکورد تازهای در آن زمان محسوب میشد. در سال 2013، محصولات سری SITRAK با حقوق مالکیت معنوی مستقل به طور رسمی به بازار معرفی شدند که منجر به توسعه صنعت خودروهای سنگین چین شد. در سال 2020، نسل جدیدی از کامیونهای سنگین با نام تجاری ملی « Yellow River » در سطح جهانی عرضه شد که باعث شد کامیونهای سنگین چین در کلاس جهانی قرار گیرند. Sinotruk عمدتاً انواع مختلفی از وسایل نقلیه سنگین، وسایل نقلیه ویژه، وسایل نقلیه تخصصی، موتورها، گیربکس ها، محورها و سایر مجموعه ها و قطعات خودرو را توسعه، تولید و به فروش می رساند و دارای طیف کاملی از برندهای خودروهای تجاری مانند Yellow River ، SITRAK و HOWO است و یکی از بزرگترین شرکت های کامیون های سنگین در صنعت کامیون های سنگین چین از نظر فرم های رانندگی و پوشش قدرت است. محصولات سینوتراک به بیش از 110 کشور و منطقه صادر می شود و نیمی از صادرات کامیون های سنگین چین را تشکیل می دهد.
سینوتراک با بالابردن سرعت نوآوری، افزایش مستمر سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه محصولات، معرفی استعدادهای فنی، شرکتی برتر در تولید وسایل نقلیه تجاری در گروه کلاس جهانی محسوب میشود. این شرکت جزو نخستین شرکت هایی است دارای مراکز فناوری سازمانی ملی مرکز تحقیقات ملی مهندسی و فناوری خودروهای سنگین، و مرکز ملی نظارت، بازرسی و تست کیفیت خودروهای سنگین است که دارای قابلیت تحقیق و توسعه همه جانبه و آزمایش خودرو، موتور، قطعات، مواد و تکنولوژی و انواع تجهیزات پیشرفته ماشینکاری با دقت بالا است. SINOTUK عنوانهای افتخاری شرکت نوآور برجسته چین، شرکت یکپارچگی کیفیت چین را از آن خود کرده است و در پروژه تکنولوژی ساخت پیشرانه هیبریدی خودروهای تجاری به عنوان دم دست پیدا کرده است.
از سال 2018، با انتصاب رهبر جدید، Sinotruk تمام کارکنان خود را ترغیب کرده تا دستورالعمل مهم "تمرکز بر تجارت اصلی بدون هیچ گونه حواس پرتی" را اجرا کنند. مجموعه ای از اصلاحات جسورانه که یک زیست بوم جدید ایجاد کند. سیتراک در سال 2022، در خلال رکود صنعت و پاندمی کرونا، با فروش 249.000 دستگاه وسیله نقلیه و درآمد بیش از 121.4میلیارد یوان، به جایگاه نخست حجم فروش و سهم بازار دو برابری نسبت به سال های گذشته دست یافت که از این میان 89.000 دستگاه صادر شد. ایجاد رکورد جدیدی برای صادرات صنعت کامیون های سنگین چین. در سال 2022، رتبه 158 در 500 شرکت برتر چین، رتبه 69 در "500 شرکت تولیدی برتر چین" و 60امین در "100 برند برتر با ارزش چین" را به خود اختصاص داده است.
انواع کامیونها و پیکربندی آنها؛
کامیونها در انواع گوناگون و به منظور کاربردهای متفاوتی طراحی و تولید میشوند. از کامیونها برای مخلوط کردن بتن، جابجایی شن و ماسه از کارخانه به محلهای ساختمانی، جمعآوری زباله از اطراف مناطق مسکونی و صنعتی برای تخلیه در ایستگاههای انتقال و ...
کامیون ها در ابعاد مختلف و حداکثر میزان بارگیری مجاز فعالیت میکنند. زمانی که وزن کامیون به حداکثر وزن قانونی میرسد و سنگین میشود، به محورهای بیشتری نیاز دارد. کامیون ها در سایزها و تعداد محورهای مختلفی وجود دارند. تعداد محورهای کامیون به نوع کاربرد و زمینه فعالیت آن بستگی دارد. وجود محورهای بیشتر باعث افزایش کشش و عملکردبهتری در خارج از جاده (در زمین های غیرمسطح و ناهموار) میشود..
- کامیون تکمحور محرکه؛ مناسب برای جاده های هموار و مسافت های کوتاه، انجام فرایند های داخل شهری و توزیع کالا، جابجایی بار های سبک ( حجم بالا و وزن کم)
- کامیون دومحور محرکه؛ مناسب برای مسیرهای سخت، ناهموار و طولانی، حمل بارهای سنگین بصورت متوازن
- کامیون سهمحور محرکه؛ برای انجام عملیات با درجه سختی بالا و زمین هایی با شیب بالا و چالش برانگیز کارایی فوقالعادهای دارند. در کامیون های سه محور، محور محرک عقبی صرفا در زمان نیاز و درخواست راننده درگیر میشود و در زمان های معمولی صرفا محور دوم نقش محور محرک را ایفا میکند تا از این جهت استهلاک خودرو کمتر شود.
کامیونباری Rigid
همهی ما کامیونهای Rigid را به عنوان کامیونهای باری میشناسیم، اما بهتر است بدانیم که منظور ما از این عنوان، یعنی نوعی از یک وسیلهی نقلیهی تجاری که در آن کابین راننده و اتاق بار (کاربری) بر روی یک شاسی مشترک متصل هستند. کامیون Rigid، ممکن است دارای دو، سه و یا چهار اکسل باشند.
کامیونکشنده Tractor
کامیون کشنده برای کشیدن تریلر (یا نیمه تریلر) طراحی شده است. تریلر بوسیله چرخ پنجم (که به "ریش"معروف است) به کشنده متصل میشود.کامیون کشنده نیز میتواند دارای دو، سه و یا چهار اکسل باشد.تریلرها امکان ایستادن بدون متصل شدن و اتکا به کشنده را دارند اما این قابلیت در این نیمه تریلرها وجود ندارد.
کامیون کشنده توسط یک چرخ پنجم به یک نیمه تریلر متصل می شود. FIFTH WHEEL یک صفحه دایره ای با روغن کاری شده است که روی شاسی تراکتور نصب می شود.FIFTH WHEEL یک مکانیسم قفل ماننددر مرکز خود دارد.شکل دایره ای آن واضح ترین دلیلی است که به عنوان "چرخ پنجم" شناخته میشود. با این حال، این اصطلاح از آمریکای غربی که در آن چنین وسیلهای به واگنهای اسبکشی بزرگ اجازه میداد تا با چرخهای جلویی خود هدایت شوند. نیمتریلر دارای یک سنجاق بیرون زده از قسمت زیرین جلو است که با عنوان KINGPIN شناخته می شود،به چرخ پنجم قفل میشود و بازوی قفل کننده را میبندد تا اطمینان حاصل شود که این دو به عنوان یک وسیله نقلیه عمل میکنند. برای رها کردن دوباره پین/نیمه تریلر، راننده باید بازوی قفل را بیرون بکشد/جدا کند.
کامیونهای بدون دماغ؛ COE/Cab over engine
کابین Forward Control cab که به اختصار به آن COE یا همان Cab over engine میگویند، در آمریکا به کابین جلو یا صاف (cab forward/flat) در کانادا به دماغه صاف (flat nose) و در انگلستان به(forward control) معروف است. این سبک از کابین،در بین سازندگان کامیون اروپایی و آسیایی بسیار رایج است. در این سبک از کامیونها، موتور در قسمت زیرین کابین تعبیه میشود. کامیون های COE در ایالات متحده تحت عنوان کامیونهای حمل زباله و کاربردهای حرفهای که شعاع چرخش بسیار کم یا نیاز به ورود و خروج مکرر توسط راننده دارند،استفاده میشوند.
اتوکار، قدیمیترین تولیدکننده وسایل نقلیه موتوری در آمریکا، عمدتاً کامیونهای COE تولید میکند. اگرچه کامیونهای COE در طول دهه 1970 به دلیل قوانین سختگیرانه در رابطه با حداکثر طول مجاز وسایل نقلیه در بسیاری از ایالتها در میان کامیونهای سنگین و شرکتهای حملونقل در ایالات متحده محبوب بودند، زمانی که قوانین حداکثر طول مجاز وسایل نقلیه لغو شد، بیشتر سازندگان کامیونهای سنگین به سمت طراحی سبکهای دیگری از کابین رفتد. یکی از دلایل، فرمول پل فدرال است که منحصر به ایالات متحده است و گسترش بار را تشویق می کند. اگر فواصل محور خیلی تنگ باشد، حداکثر بار مجاز کاهش می یابد. برای COE هایی که در ایالات متحده با حداکثر وزن کار می کنند، این نیاز به یک محور مستقیماً در پشت سپر جلو دارد. این طراحی کابین باعث شد که راننده به داخل کابین بالا برود و راننده مجبور شود از پشت چرخ جلو بالا برود و سپس به سمت جلو و داخل کابین حرکت کند.
کامیون داران اروپایی یا چینی یا ژاپنی به صورت مستقیم با نرده های چپ و راست وارد کابین خود می شوند. کامیون های COE همچنین در بخش کامیون های سبک و متوسط ایالات متحده بسیار محبوب هستند، جایی که اندازه جمع و جور برای جابجایی شهری بدون قربانی کردن بار مورد نیاز است. مدل های هینو (یکی از زیرمجموعه های تویوتا)، ایسوزو و میتسوبیشی فوسو به همین دلیل از دیدنی های معمولی هستند. (شرکت آمریکایی Paccar که مالک برندهای Kenworth و Peterbilt است) هنوز کابین های سنتی را بر روی طرح های موتور برای بازارهای استرالیا و آفریقای جنوبی تولید می کند که محدودیت های طول همچنان آنها را سودمند می کند.
کامیونهای دماغدار؛ conventional truck with a bonnet or hood
کامیونهای دماغدار نسبت به کامیونهای بدون دماغ، کمی آیرودینامیکتر هستند. منظور از boonet (کاپوت) پوششی لولایی است که در قسمت جلویی کامیون بر روی موتور قرار میگیرد.کاپوت خودرو از موتور و قطعات متصل شده در برابرآسیبهای احتمالی محافظت می کند و در عین حال دسترسی آسان را برای تعمیر و نگهداری فراهم می کند. در کامیون های دماغدار موتور مقداری جلوتر از کابین قرار میگیرد و به همین دلیل طول کامیون را افزایش میدهد.
کامیونهای با کابین روزانه؛ Day cab trucks
کامیون های کابین روزانه، کامیونهایی هستند که بصورت محلی/منطقه ای داخل شهر برای حمل و نقل در مسافت های کوتاه، معمولا در شعاع 400 تا 600 کیلومتری طراحی شده اند. این کامیون ها تختخواب و قسمتی برای استراحت در داخل کابین خود ندارند.این کامیون ها مقرون به صرفه هستن، برای جابجایی بار در مسافت های کوتاه بصورت مداوم استفاده می شوند و در دو مدل تک محور/جفت محور تولید میشوند. این کامیونها با ابعادی که دارند برای مسیرهای داخل شهر مخصوصا در زمان ترافیک و مانور بین سایر خودروها بسیار مناسب هستند.
کامیون با جایخواب؛ Sleeper trucks
این کامیونها معمولا مجهز به یک تختخواب هستند و برای زمانی که راننده یک یا دو شب را در جاده میگذراند، فضای بسیار مناسبی را برای استراحت بوجود میآورد.
کامیون سقف بلند؛ High roof sleeper/ Flagship sleeper
زمانی که راننده قصد رفتن به مسافت های طولانی تر را دارد ( مثلا سه الی شش شب در هفته در مسیر باشد) این کامیونها گزینه بسیار مناسبی هستند. کامیونهای سف بلند مجهز به دو طبقه و دو تختخواب هستند. جالب است بدانید کابین اغلب کامیونها مجهز به دو طبقه است در حالی که بیشتر رانندهها تنها فعالیت میکنند. البته ممکن است که یک نفر به عنوان کمک راننده حضور داشته باشد. بنابراین رانندگان اغلب از طبقه بالا برای ذخیره اقلام روزمره خود استفاده می کنند و کامیون را در پایان اولین عمر کاری آن قابل فروشتر میکند
کامیون یخچالدار؛ Chiller Trucks Or Reefers
این کامیونها، بیشتر برای حمل مواد فاسد شدنی مانند مواد غذایی یا دارو برای مسیرهای طولانی، طراحی شده اند. وظیفه آن رساندن مواد غذایی یا داروها از انبار تولید کننده به فروشگاه های زنجیره ای و یا خرده فروشهای محلی میباشد. این کامیونها با مکانیزم هایی دی اکسید کربن مایع یا یخ خشک کار می کنند و در اندازههای مختلف در دسترس هستند.
کامیون جرثقیل(دارای جرثقیل متحرک)؛ Crane Trucks Or Mobile Cranes
این کامیون ها اولین سری از جرثقیل ها از نوع متحرک هستند و ساختار بسیار سادهای دارند. آن ها بواسطهی مجموعهای از اتصالات و لولا، فیکس و ثابت شدهاند که توسط جکهای هیدرولیکی قابلیت جابجایی اجسام سنگین در راستای افقی و عمودی را بوسیلهی یک بازو (شامل سیم و طناب) را دارند. این جرثقیلها از یک تیرچه فولادی که ابتدای آن پهن بوده (قسمت متصل به بدنه) و هرچه به قسمت انتهایی نزدیکتر میشود نازکتر و باریکتر میشود، تشکیل شدهاند.
کامیون های آتشنشانی؛ Fire truck
کامیون های آتشنشانی (که به ماشین و دستگاه آتشنشانی نیز شناخته میشوند) برای اطفای حریق و نجات طراحی شده اند. آن ها دارای یک سیستم پمپ قوی با فشار بالا، یک مخزن آب با حجم قابل توجه، نازل و شلنگ برای هدایت و انتقال آب برای خاموش کردن آتش هستند. مجهز بودن به ابزار های اختصاصی مانند نردبان، به نجات افراد از سازه های بلند کمک میکند. همچنین ممکن است این کامیون ها لوازم مورد نیاز برای موارد اضطراری و تجهیزات پزشکی را نیز با خود حمل کنند.
کامیون های حمل و نقل؛ Flatbed Trailer
کامیون های حمل و نقل خودرو در نسخه های بدون سقف و دیوار (اصطلاحا باز) یک طبقه یا دو طبقه ساخته میشوند. فضاهای مشخصی برای فیکس و ثابت شدن خودروها در هنگام حرکت در سفرهای طولانی، تعبیه شده است. این کامیون ها دارای رمپ های اختصاصی برای بارگیری و تخلیه هستند و وسایل نقلیه را با نیروی خود حرکت میدهند. این کامیونها بر خلاف کامیون های تخت، فاقد لودر یا وینچ هستند.
کامیون یدککش (کامیون با تریلرکفی یا تخت)؛ Car Transporter or Car Carrier Trailer
این کامیون ها برای اولین بار در سال 1916 که برای جابجایی خودروها، ماشین آلات صنعتی و سایر محموله هایی که از وزن و اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده اند، طراحی و ساخته شدند. کامیون یدککش معمولا دارای یک تریلر بصورت کفی و تخت هیدرولیکی است که پس از وینچ کردن وسایل نقلیه را با تسمه ایمن و محکم میکند. نوع دیگر این کامیونها با استفاده از قلاب و زنجیر، وسایل را توسط محورها بالا میبرد و بر روی چرخ هایشان یدک میکشد. با پاکسازی جاده ها از وسایل نقلیه ای که دچار ایراد و مشکل شده اند، کامیون های یدککش به ایمنی جاده کمک میکند.
کامیون میکسر بتن؛ Concrete Trucks
کامیون میکسر بتن یا اصطلاحا ( تراک میکسر، Truck Mixer) اجزای بتن را از طریق یک میکسر گردان ترکیب میکند و جهت انتقال و اختلاط بتن در سازه های بتنی مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع از میکسر ها وزنی در حدود 9 تا 14 تن است. این میکسر ها ابعاد و اندازه های مختلفی دارند از میکسرهای حمل و نقل کوچک گرفته تا آنهایی که ظرفیتی بیش از 10 متر مکعب دارند و نیازهای مختلف ساخت و ساز را برآورده میکنند.
کامیون مخصوص اثاث کشی؛ Furniture Trucks
برای جابجایی وسایل و اثاث منزل، از کامیون هایی استفاده می شود که مسقف چادری یا فلزی هستند. این کامیون ها محافظت از مبلمان را با تسمه ها و پدها تضمین می کنند. آنها به طور خاص برای حمل و نقل مبلمان طراحی شده اند و به جابجایی خانه و تحویل مبلمان از تولید کنندگان به نمایندگی ها کمک می کنند معمولا فضای داخل آن توسط یک فرش با ضخامت کم (موکت) پوشیده میشود تا احتمال ایجاد خط و خش افتان و آسیب رسیدن به وسایل را به حداقل برسد. در ایران معمولا از کامیون های خاور برای باربری استفاده میشود.
کامیون تعمیر و نگهداری جاده؛ Highway Maintenance Truck
این کامیون برای تعمیر و نگهداری مسیرها و بزرگراه ها طراحی شده است. این کامیون با ابزارهایی مانند برفروب، نمک پاش و سایر تجهیزات، ایمنی و کیفیت جاده را تضمین میکنند. آنها برف و یخ را با ماشینهای برف روب پاک می کنند و یا از طریق پاشیدن نمک خطر سر خوردن سایر اتومبیلها را در روزهای برفی به حداقل می رسانند.
واتر بلاستر؛ Water Bluster
این کامیون دارای تجهیزاتی است که طی آن آب تحت فشار بر روی سطوح دارای آلودگی و زنگ زدگی پاشیده می شود تا سطح کاملا پاک شود. یک روش بهینه برای انجام عملیات مختلف لایه برداری ( رنگ بری، پاک کردن ضد زنگ از سطوح زنگ زده، زدودن آلودگی ها از سطوح ) نماشویی ساختمان، کف سازی بتن و آماده سازی انواع سطوح برای رنگ آمیزی و عایق کار)
کامیون کمپرسی؛ Dump Trucks
کامیون کمپرسی برای حمل مواد و مصالح در جاده ها یا معادن مناسب هستند. این کامیون ها توسط بازوهای هیدرولیکی که بین کابین و بدنه نصب شده اند، کمپرسور را بلند کرده و بار را تخلیه میکند.
کامیون رنگ؛ Paint Stripers
این کامیون اغلب توسط شهرداری ها و یا راه داری ها استفاده می شود. اگر خطوط زیادی برای رنگ آمیزی دارید و کامیونی می خواهید که بتواند مقدار زیادی رنگ را حمل کند و خطوط صاف، مستقیم، واضح و تمیز را روی سطوح جاده بکشد، بهترین انتخاب برای شماست.
کامیون جاروکننده؛ Street Sweepers
برای نظافت آلودگی ها و کثیفی خیابان استفاده میشوند. این کامیونجاده ها و یا جداول بلوارها را تمیز می کند.
کامیون برفروب؛ snowplow
برف روب با استفاده از یک تیغه ای برف را به طرفین هل داده و سطح جاده را تمیز و لغزندگی آن را کم میکند. کامیونهای برفروب شامل فناوری هستند تا انجام کار و ماندن در جاده را آسانتر کنند. آن ها شامل گیرنده های سیستم موقعیت یابی جهانی، نمایشگرهای هدآپ و دوربین های مادون قرمز است.
آیندهی صنعت حمل و نقل؛
در دنیایی زندگی میکنیم که با مشکلات زیست محیطی بسیاری روبرو است. سازمانها و نهادهای مختلف دولتی و بین المللی در پی راهحلی کارآمد برای برطرف نمودن پیامدهای مخرب ناشی از مصرف سوخت های فسیلی و برگشت ناپذیرهستند. به همین دلیل سازمان ها و شرکت های تولیدی را ترغیب به استفاده انرژی های پاک میکنند که در همین راستا میتوانند امتیازهای ویژهای را کسب کنند. بدیهی است که آیندهی صنعت حمل و نقل، الکتریکی و خودمختار است.
جهان به دنبال راهحل هایی پایدار برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و کاهش ردپای کربن در این صنعت است. امروزه در سراسر دنیا کامیون های الکتریکی بسیار در مرکز توجه قرار گرفته اند. با پیشرفت روز به روز تکنولوژی ساخت آن ها و افزایش سرمایه گذاری در این زمینه، کامیونهای الکتریکی و هیبریدی روز به روز کاربردیتر و مقرون به صرفهتر میشوند. کامیونهای برقی از منابع انرژی پاک تغذیه میشوند.انتشار کربن را به میزان قابل توجهی در مقایسه با کامیونهایی که سوخت سنتی دیزل دارند،کاهش میدهند. همچنین فناوری رانندگی خودکار نوید افزایش کارایی، ایمنی و صرفهجویی در هزینه را میدهد. شرکت هایی مانند Tesla، Nikola Motors، Torc Robotics، Terraline،Xos Trucks و سازندگان سنتی مانند Volvo Trucks و Daimler Truck AG برای توسعه و تجاری سازی این نوآوری ها رقابت می کنند
کمبود راننده و تأثیر آن بر صنعت حمل و نقل؛
صنعت حمل و نقل از دیرباز ستون فقرات اقتصاد کشورها بوده است. با این حال، با یک چالش حیاتی مواجه است:"کمبود شدید رانندگان کامیون". انجمن های حمل و نقل آمریکا گزارش دادند که کمبود راننده در سال 2021 از 80000 نفر فراتر رفت و پیش بینی می شود در سال های آینده رشد قابل توجهی داشته باشد. این کمبود باعث افزایش هزینه های حمل و نقل و ایجاد اختلال در زنجیره تامین می شود.
کمبود راننده را می توان به عواملی مانند بالا رفتن سن نیروی کار، شرایط کاری سخت و نیاز به رانندگان بیشتر با افزایش تجارت الکترونیک نسبت داد. تغییر به سمت کامیونهای برقی و خودران نه تنها در مورد پایداری محیط زیست بلکه در مورد رسیدگی به مسئله کمبود راننده است. با فراگیر شدن استفاده از کامیونهای خودران مکان پیمودن سفر های طولانی میسر شده، به پر کردن شکاف حاصل از کمبود نیروی کار متخصص و مجرب کمک میکند و تا رانندگان بر روی کارهای پیچیدهتر و تخصصی تر تمرکز کنند. این یک تغییر پارادایم است که فرصت های شغلی جدیدی ایجاد می کند و شرایط کاری را برای رانندگان کامیون بهبود میبخشد.
مقابله با گرمایش جهانی با حمل و نقل پایدار؛
در صنعت حمل و نقل، کامیون ها، نقش مهمی در انتشار گازهای گلخانه ای دارند. کامیونهای برقی با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر راهحلی پاک و پایدارتر برای کاهش ردپای کربن هستند. کامیونهای برقی و خودران میتوانند به طور قابلتوجهی انتشار گازهای گلخانهای را کاهش دهند.
انواع کامیونهای هیبریدی؛
یک کامیون هیبریدی از ترکیبی از یک موتور احتراق داخلی و یک موتور الکتریکی که توسط باتری تغذیه می شود برای ایجاد نیروی محرکه استفاده می کند.
بصورت کلی سه نوع سیستم هیبریدی وجود دارد؛
- HEV؛ هیبرید موازی معمولی
- MHEV؛ هیبرید ملایم
- PHEV؛ هیبرید پلاگین
هیبرید موازی معمولی؛ HEV
HEV مخفف یک سیستم گازی و الکتریکی کاملا هیبریدی سنتی است. برخلاف کامیونهای برقی، کامیونهای هیبریدی میتوانند مسافت بیشتری را بپیمانند..معمولاً در یک سیستم هیبریدی موازی (HEV)، موتور احتراق داخلی (ICE) و موتور الکتریکی با هم کار میکنند تا چرخهای محرک را بچرخانند. با این حال، هر دو موتور (ICE و موتور الکتریکی) میتوانند بهطور مستقل چرخها را به حرکت درآورند.
موتور الکتریکی اغلب میتواند خودرو را در مسافتهای کوتاه با سرعتهای کمتر از حدود 30 کیلومتر در ساعت حرکت دهد. در سرعتهای بالاتر، سیستم ICE وارد عمل میشود. هنگام نیاز به افزایش سرعت در حالی که خودرو در حال حرکت است، ICE و موتور احتراق داخلی با هم کار میکنند تا انرژی بیشتری تولید کند. باتری هیبریدی عمدتاً توسط انرژی بهدستآمده از سیستم ترمز خودرو (ترمز باز تولیدی) شارژ میشود. علاوه بر این، وقتی خودرو در حرکت است مقداری از انرژی موتور به باتری انتقال مییابد.
در حالی که در یک سیستم هیبریدی موازی (HEV)، موتور الکتریکی و موتور احتراق داخلی (ICE) میتوانند به طور مستقل یا به طور همزمان برای تأمین نیروی محرکه عمل کنند. یک سیستم هیبرید موازی فقط از موتور الکتریکی برای حرکت چرخها استفاده میکند. موتور احتراق داخلی، برق را برای تغذیه ژنراتور یا شارژ باتری فراهم میکند که به نوبه خود موتور الکتریکی را تغذیه میکند.
هیبرید ملایم؛ MHEV
اگرچه این سیستمها در خودروها و شاسیبلندها نسبتاً رایج هستند، اما بهطور پراکنده در کامیونها استفاده شده است. با این حال، این سیستمها از یک باتری بسیار کوچک استفاده میکنند تا به موتور احتراق داخلی (ICE) کمک کنند و با به عهده گرفتن عملکرد برخی از اجزای الکتریکی، به ویژه زمانی که موتورهای با سیستم توقف و شروع خودکار، قدرت موتور را قطع میکنند، کار کنند. هیبرید ملایم سپس وظیفه حفظ قدرت سیستمهایی مانند تهویه مطبوع را بر عهده میگیرد. سیستمهای MHEV به افزایش صرفهجویی در میزان مصرف سوخت تا 15% کمک میکنند.
هیبرید پلاگین؛ PHE
یک خودروی هیبرید قابل شارژ (PHEV) دارای یک باتری بزرگتر از یک HEV است و میتواند 50 کیلومتر یا بیشتر را با سرعتی که بخواهید، تنها با قدرت باتری طی کند. شارژ کردن باتری نیاز به وصل شدن به یک منبع برق بیرونی دارد که میتواند یک پریز خانگی 110 ولتی یا یک پریز 240 ولتی شارژ شود.
مزایای کامیونهای هیبریدی نسبت به کامیونهای با موتور احتراق داخلی؛
*کامیون های هیبریدی تقریبا 50% کمتر از کامیون های مجهز به موتور احتراق داخلی، انتشار کربن دی اکسید دارند.
*کامیونهای هیبریدی مصرف سوخت کمتر و بهینهتری دارند.
- معایب کامیونهای هیبریدی نسبت به کامیونهای با موتور احتراق داخلی؛
*کامیونهای هیبریدی نسبت به کامیونهای ICE گرانتر هستند.
- آیا خرید و استفاده کامیونهای هیبریدی، مقرون به صرفه است؟
کامیونهای هیبریدی نسبت به کامیونهایی با موتور احتراق داخلی و برقی، کارکرد بهتری دارند. آنها به طور معمول کارهای مشابه یک کامیون ICE را انجام میدهند در حالی که نصف انتشارات دودی را تولید میکنند، با این وجود قابلیتهای کمتری نسبت به سایر کامیونها دارند. به طور معمول، هیبریدها گرانتر از خودروهای ICE قابل مقایسه هستند.
کلام آخر؛
کامیون، اختراع کارآمد بشر که تصور دنیای بدون آن سخت و دشوار است، خدمات زیادی را در جهت راحتی و آسایش به انسان ها ارائه داده است. کامیون ها با داشتن سهم زیادی در تولید و انتشار آلودگی ها و تخریب اکوسیستم زیست محیطی، نقش بسیار مهمی و پررنگی را در صنعت حمل و نقل ایفا کرده و چرخهی اقتصادی جوامع را هدایت و کنترل میکنند. امیدوار هستیم از مطالعهی این مقاله لذت برده باشید و فناوری ساخت و تکنولوژی ساخت کامیون در آیندهی نزدیک دستخوش اتفاقات و تغییرات موثر شده باشد.
منابع؛ www.ontheroadtrends.com, www.lgttransport.com, www.sinotruk.com, www.case.ed www, templusogix.com